Monday, March 3, 2014

استبداد دینی

یکی از مسائلی که مدت هاست ذهنم را درگیر کرده و دوست داشته ام در موردش مطالعه کنم، علل پیدایش ادیان مختلف، با این ابعاد گسترده، و تاثیر فراوان دستورات و برنامه های آن ها بر زندگی روزانه ی مردم جهان است. قرن هاست که بشر با عنصری به نام دین به دنیا آمده و از دنیا رفته است. تمام رسم و رسوم، باورها، عرف جوامع، روش زندگی، حتی قوانین اجتماعی بر پایه ی دستورات مذاهب بنیاد نهاده شده و همچنان اثرات آن در بسیاری از کشورها، نظیر ایران، در بارزترین و موثرترین شکل خود، باقی است. دستوراتی که بخش عمده ی آن ها جز خرافات چیز دیگری نیست. اخیراً با کتابی از ریچارد داوکینز آشنا شدم به نام "پندار خدا"! هرچند موضوع کتاب در مورد خودِ وجود خداست، اما در بسیاری از بخش ها به نقد مذاهب (و بیشتر ادیان سامی) می پردازد. بخش مهمی که در این نقل قول مورد نظر من است، بیان این نکته است که استفاده ی ابزاری از ادیان و روی کارآمدنِ حکومت های مذهبی می تواند به فجایع انسانی و کشتارهای بی رحمانه منجر شود...

در یکی از بخش ها به اینجا می رسد که تمام ادیان می توانند در حد اعلای خود به طالبانیسم و افراط گرایی کشیده شوند. و اینطور نمونه می آورد:

«در سال های اخير اصطلاح "طالبان آمريکايی" رايج شده است. با يک جستجوی سريع در گوگل می توانيد بيش از يک دوجين وبسايت با اين نام را بيابيد. در اين وبسايت ها نقل قول هايی از رهبران دينی آمريکايی و سياست مداران ايمان محور گردآوری شده اند. خواندن اين جملات به روشنی يادآور تعصب کور، تعصب، سنگدلی و قساوت طالبان افغانی، آيت الله خمينی و مراجع وهابی عربستان سعودی است. به ويژه سايتی به نام The American Taliban پر از اين قبيل نقل قول های شنيع است که با نقل از شخصی به نام آن کولتر آغاز می شود، که به گفته ی همکاران آمريکايی ام يک شخص حقيقی است: "ما بايد به کشورهايشان حمله کنيم، رهبرانشان را بکشيم و مردمشان را به مسيحيت بگروانيم". يک درافشانی ديگر، سخن باب دوران، نماينده ی کنگره است که گفته واژه ی Gay را نبايد به کار ببريم؛ مگر هنگامی که به عنوان مخفف «?Got Aid Yet» استعمال شود. فرمايش ديگر، سخن ژنرال ويليام جی بوکين است که گفته: "جرج بوش با اکثريت آرای آمريکاييان انتخاب نشد! جرج بوش را خدا انتخاب کرد" و يک اظهار فضل قديمی تر، از بيانات مشهور وزير کشور دوران رونالد ريگان است که در مورد سياست محيط زيستی گفته بود: "نيازی نيست از محيط زيست حمايت کنيم؛ چون بازگشت مسيح نزديک است!" طالبان افغانی و طالبان آمريکايی نمونه های روشنی هستند از اينکه وقتی مردم بخواهند متون مقدس شان را به طور تحت اللفظی تعبير کنند چه پيش می آيد. اين نمونه ها نشان می دهند که اجرای دين سالاری عهد عتيق در دنيای مدرن به چه نتايج مهيبی منجر می شود...» Y



Y پندار خدا، ریچارد داوکینز، ترجمه ی ا.فرزام، ص 212

No comments:

Post a Comment